یازدهم شهریور برای دستاندرکاران صنعت چاپ اهمیت بسزایی دارد زیرا که در این روز، صنعت چاپ ایران با بیش از دو سده دارای شناسه (هویت) شد و «روز ملی صنعت چاپ» در همایشی مشترکی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی و اتحادیه صنعت چاپ خراسان رضوی با موضوع تبیین پایگاه و جایگاه صنعت چاپ در سنه ۱۳۸۲ به همت مدیرکل دفتر امور چاپ وقت اسدالله جامی پیشنهاد به شورای انقلاب فرهنگی شد و مورد تصویب قرار گرفت.
پیدایش صنعت چاپ در ایران
نخستین چاپخانه در ایران در شهر تبریز بنیاد شد. عباس میرزا نایبالسلطنه، میرزا زینالعابدین تبریزی را مامور فراگیری فن چاپ و راه انداختن نخستین چاپخانه در تبریز کرد. میرزا زینالعابدین تبریزی در سال ۱۲۳۳ هجری قمری ابزارآلات چاپ حروفی را به تبریز آورده و با پشتیبانی عباس میرزا نایبالسلطنه که در آن زمان حکمران آذربایجان بود چاپخانهی کوچکی برقرار کرد.
شاید شوند جایگزینی چاپ سنگی بهجای چاپ سربی این باشد که کسانی، چاپ سربی و حروف آن را با بدبینی نگاه میکردند و نشانهی کفر میدانستند یا چون حروف ما پارسی بود با حروف سربی در آن زمان نمیتوانستیم گوناگونی در خط داشته باشیم در صورتی که در چاپ سنگی از خوشنویسها کمک گرفته میشد.
علی قاضیزاده در «کتاب تبریز شهر اولینها» مینویسد: «سختگیریهای کهنهپرستان باعث شده بود که به سبب گرانی طولانی و سخت بودن چاپ سنگی، چاپ کتب و مطبوعات بسیار گران تمام شده و در نتیجه سالها انتشار کتاب و نشریه با دشواریهای فراوان همراه باشد.»
نزدیک به ۹۰ سال پس از بنیاد نخستین چاپخانه در تبریز، نوهی حاج زینالعابدین (کسی که نخستین چاپخانه سنگی و سربی را در ایران راهاندازی کرد) بهنام زینالعابدین مطبعهچی که پس از زیارت مکه به نام حاجی حاج آقا نامور و هنگام گرفتن شناسنامه نام علمیه را برخود برگزید، ماشین چاپی را از اروپا خریداری کرده و از طریق کشور مصر وارد بندر استانبول در ترکیهی کنونی کرد و از این بندر با چهل گاومیش به تبریز انتقال داد. حاجی حاج آقا علمیه همراه با دستگاههای چاپ سنگی خود هشت تن از متخصصان صنعت چاپ را نیز از کشور آلمان برای نصب و آموزش این دستگاهها به تبریز آورد.
دختر حاجی حاجآقا علمیه دربارهی ورود ماشین چاپ به تبریز در کتاب «اولینها» نوشته حسین امید میگوید: «زمان حمل گاومیشهای حامل دستگاهای چاپ از کوچههای تنگ و باریک محله منجم تبریز به اجبار دیوارهای تعداد زیادی از خانههای همسایهها را فرو ریخته و خراب کردند که حاجی حاج آقا هزینه بازسازی دیوارهای فرو ریخته را نیز متحمل شدند و اینگونه بود که چاپ، وسلیه ارتقا فرهنگ و ماشین تولید علم به ایران رسید.»